2222
(Truyện ngắn của Lý Lan)
Tôi vẫn loanh quanh ở quê ngoại, trong một ngôi
nhà nhỏ chung quanh có chút cỏ cây. Bên kia mấy thước vườn xanh là những dãy
nhà trọ và xóm mới của công nhân ngoài tỉnh, bệnh dịch hoành hành. Suốt mấy
tháng không thể đi đâu, tôi viết qua ngày. Tôi chọn viết truyện khoa học giả tưởng
để tha hồ tưởng tượng, đồng thời xác nhận ngay từ đầu chuyện là xạo. Chứ kiến
thức khoa học của tôi chỉ đại khái là trái đất có trọng lực nên mọi vật rơi xuống
theo chiều thẳng đứng, còn chiều của thời gian được qui ước đi tới theo hướng mũi
tên nằm ngang. Nhân vật của tôi được cảnh báo là nàng có thể du hành thời gian,
nhưng tấm vé chỉ có một chiều. Nàng có thể vượt hai trăm năm, đến thế giới
tương lai, không bao giờ trở lại hiện tại. Thực ra du hành vào tương lai không
là giả tưởng. Khi người ta phóng tàu vào không gian, họ cũng đã phóng tàu vào
thời gian, chỉ không công khai, còn ít nhiều lỗi kỷ thuật.
Chiếc đồng hồ được
chế tạo vào năm 2020, kỷ vật của mẹ, luôn được nàng đeo ở cổ tay. Nàng đã chăm
chăm nhìn mặt đồng hồ, tưởng sẽ thấy những con số 1234567890 nhảy liên tục đến
chóng mặt. Nhưng hóa ra chỉ một cái chớp mắt, mặt đồng hồ hiện ra con số 2222. Nàng đã từng nghe nói đến những chiếc đồng hồ
cổ hai trăm năm vẫn chạy, nên không ngạc nhiên. Nhưng một cái điện thoại có thể
xài được bao nhiêu năm? Nàng rút điện thoại ra, không có sóng. GPS không hoạt động.
Cũng không còn pin để nàng mở camera ngắm mình và chụp vài cái hình với bối cảnh
sông núi lờ mờ. Nàng nhìn xuống thân thể vẫn còn mảnh mai, cảm thấy nhức mỏi
trong khớp và ngứa ngáy ngoài da. Nhưng nhìn chung, cuộc du hành khá tốt đẹp.
Bắt đầu là vậy. Truyện khoa học giả tưởng không nhứt
thiết phải khoa học. Miễn là liên quan đến sống chết và tình yêu. Người ta đã từng
tạo ra trong sách và phim những thế giới vĩnh hằng với tất cả các thứ lập đi lập
lại như thành bại, hận ái, sân si, và quan hệ các loại giữa những sinh vật bất
tử. Nói cho cùng mọi khát vọng trên đời đều có thể qui về một nỗi khao khát bất
tử. Ai cũng sợ chết. Vào đầu thế kỷ 21, những nghiên cứu tăng tuổi thọ con người
liên tục có những kết quả lạc quan, người sống trên trăm tuổi không hiếm, khiến
cho người ta tin là một đứa trẻ được sinh năm 2020 hoàn toàn có hy vọng sống tới
200 tuổi. Và rất có thể kẻ được sinh 200 năm sau đó chỉ biến hóa phức tạp chứ
không đơn giản chết.
Da Năm Rô có thể
biến hóa theo nhiệt độ thay đổi của môi trường chung quanh hay tâm trạng riêng
trong lòng. Sau khi ra khỏi nước, anh ngồi trên sàn một cái chòi chơ vơ trong
hoàng hôn nhập nhoạng, những nét vằn vện như vết xăm trên bắp tay bắp chân nhạt
dần, nhưng da lưng da bụng có vẻ dày lên, sần xùi. Nàng không nhìn Năm Rô, dù
chăm chú hay liếc thoáng qua. Đêm từ từ
lan tỏa, gió dịu và mát. Bầu trời hiện rõ dần những vật thể sáng, phần lớn hình
tròn hoặc hình bầu dục, một số hình cây gậy, càng lúc càng thêm nhiều hình dạng
và màu sắc lung linh khác nhau, có cái y như trái quít chín vàng rực, có cái đỏ
ửng như trái gấc, và một cái hình vành khăn, sáng và to như một cái kiềng bạc.
Nhiều học giả dự đoán từ lâu rằng trong tương lai,
sau những trận dịch bệnh, rồi chiến tranh liên miên bằng vũ khí sinh học, vũ
khí hóa học, vũ khí hạt nhân, trái đất càng lúc càng hoang tàn, không còn là
nơi con người có thể sống. Chỉ còn hai phương án: Chấp nhận chọn lọc tự nhiên,
kẻ sống sót là kẻ thích nghi với môi trường mới. Hoặc tạo ra một môi trường an
toàn cho riêng mình, gia đình mình, cộng đồng mình. Tầng lớp thượng lưu cho là
cứu lấy cả nhân loại hay cả trái đất là điều không khả thi, chọn con đường di
cư vào không gian. Họ sống trong những vệ tinh nhân tạo bay trên quĩ đạo trái đất
như mặt trăng, gọi là trăng bong bóng.
Năm Rô ngước mặt
nhìn lên cao nói: “Ở dưới này trông lên trăng bong bóng đẹp lắm.” Không nghe nàng ừ hử, Năm Rô móc một con trùn
vô lưỡi câu, vung tay quăng con mồi đang quằn quại ra xa, ngồi yên chờ đợi một
lát rồi giựt cần câu, bắt được một con cá cỡ ngón tay. Anh cẩn thận gở lưỡi câu
khỏi miệng cá. Con trùn đã bị đứt mất một nửa, vẫn còn quằn quại, lại được
quăng ra xa. Cần câu đơn giản bằng một nhánh cây dài cỡ cánh tay, như loại dành
cho trẻ con trong mấy khu vui chơi hồi nàng còn nhỏ xíu. Nàng tưởng anh ta câu
cá giải trí. Nhưng Năm rô cầm con cá mới câu được bỏ vô miệng lủm gọn, nhai rau
ráu.
Sự nhiệm mầu của thiên nhiên là tự chữa lành khi
được bỏ mặc. Ba mươi, bảy mươi, một trăm năm sau trận thế chiến cuối cùng, cỏ
cây dần dà mọc lại. Dần dà từ những nơi ẩn náu, côn trùng, các loại bò sát,
chim chóc, động vật... hồi phục hoặc biến đổi để sinh tồn trong môi trường mới.
Năm Rô thuộc về phần còn lại của nhân loại trên trái đất sau nhiều đợt diệt
vong, đã tiến hóa để phổi có thể lọc khí độc, da có thể chịu được các loại bức
xạ, cấu trúc xương và nội tạng đều thay đổi để thoải mái bơi lội dưới nước, chạy
nhảy trèo leo trên dốc núi bằng chân trần.
Nàng ngồi cạnh
Năm Rô trên sàn, thòng chân xuống chạm mặt nước, cũng ngước nhìn lên cao. Nhìn
hồi lâu nàng nhận ra một nửa hình tròn sáng nhạt quen quen, thỉnh thoảng khuất
sau những cái gọi là trăng bong bóng rực rỡ như lồng đèn đua nhau thắp sáng bầu
trời. Nàng biết đó mới là trăng, vệ tinh tự nhiên của trái đất. Vệ tinh nhân tạo
nàng từng thấy hồi nhỏ, không lạ, chỉ
không ngờ trong tương lai nhiều và to như vậy.
Nàng hơi tiếc những vì sao mờ mịt. Nhưng thích thú cảnh sao băng xẹt qua
xẹt lại liên tục. Nhiều hơn hồi nàng thức khuya trèo lên nóc nhà chờ sao băng để
thốt lên một điều ước. Có thể những sao băng này không chỉ là những vân thạch
bay vào khí quyển bốc cháy mà gồm cả phi thuyền hay vệ tinh cũ rơi trở lại trái
đất, theo kiến thức phổ thông nàng được dạy.
Dù sao nàng cũng được sinh trưởng trong thời hoàng
kim của lịch sử nhân loại, được gọi là thời đại khoa học kỷ thuật. Không ngày
nào trôi qua mà không có phát minh mới được cấp bằng. Không có người nào sống
mà không được hứa hẹn những điều tốt đẹp ở tương lai. Điều tốt đẹp nhứt nàng được
hứa là sẽ sống đến 200 tuổi. Nhưng khi bước qua tuổi đôi mươi, nàng nghĩ có cần
phải sống thêm một trăm tám mươi năm lẻ nữa không? Như người đọc tiểu thuyết
thông minh, đọc vài chương là bắt đầu đoán được ý đồ của tác giả, nàng muốn lật
ngay tới chương cuối để coi hồi kết có đúng như mình nghĩ.
Năm Rô hỏi: “Ở trong
những bong bóng đó chắc cũng thấy trăng hả?” Nàng không biết câu hỏi đó có phải
dành cho mình không nên không ừ hử. Năm
Rô tiếp tục độc thoại. “Từ vệ tinh này nhìn vệ tinh kia trong không trung có lẽ không lãng mạn
như trên mặt đất nhìn trăng chơi vơi trên đỉnh núi, treo lơ lửng dưới nhánh
trúc đung đưa, chìm lĩm dưới đáy hồ lặng sóng, hay loang đến tận cùng của giòng
sông chảy miết. Ờm...” Năm Rô ngập ngừng, định gọi em, nhưng rồi bỏ trống nhân
xưng, hỏi trổng: “... ở bong bóng nào trên đó?” Nàng vẫn không trả lời như thể
câu hỏi không liên quan đến mình. Lát sau dường như hiểu ra mình là người được
hỏi, nàng cũng không có câu trả lời.
Nàng ở bong bóng nào? Bong bóng quê nàng là tại
đây tuy không phải thời này. Thời nàng ra đời xảy ra một trận dịch mà thuốc ngừa
lẫn thuốc trị bệnh không được hiệu quả lắm. Biện pháp an toàn hơn cả là hoàn
toàn cách ly với nguồn bệnh, tức là tạo ra những “bubble”, bong bóng. Chẳng hạn
một chung cư cao cấp được quản lý tốt, bảo đảm mọi nhu cầu của người bên trong,
tuyệt đối không cho người ngoài vào. Hay một nhà máy nơi công nhân ăn ngủ và
làm luôn trong xưởng. Nàng được hoài thai trong cái bong bóng công ty nơi cha mẹ
nàng cùng ăn ở làm, “ba tại chỗ”.
Giới thượng lưu sống trong những bong bóng cao cấp
hơn, chẳng hạn biệt thự trên núi hay ngoài hải đảo nơi mọi con đường đến đó đều
có chốt chặn. Có những du thuyền siêu khủng với tất cả tiện nghi từ sân golf đến
đồng cỏ để cỡi ngựa, lênh đênh giữa đại dương, ở ngoài mọi lãnh hải các quốc
gia. Trong những bong bóng đó người ta an
toàn khỏe mạnh hạnh phúc và làm công việc bình thường của họ, như điều hành thế
giới, kiểm soát thị trường, kinh doanh nghệ thuật, đầu tư nghiên cứu khoa học,
v.v. Nhu cầu bong bóng cao cấp tăng vùn vụt, kinh doanh bong bóng bùng phát, đạt
siêu lợi nhuận. Siêu bong bóng cực cao cấp thiết kế như tàu vũ trụ được chào hàng trong giới 0,1% đỉnh của nhân
loại. Rồi lần lượt những người thuộc nhóm 1% đỉnh của nhân loại đều sống trong
những bong bóng thiết kế tựa những trái cầu khổng lồ bay quanh trái đất, hoặc
những tàu vũ trụ viễn du vào không gian vô tận. Những cái ra đời sau to lớn và
hoàn hảo hơn cái trước. Cái cuối cùng rời khỏi mặt đất đầu thế kỷ 22, khi xảy
ra cuộc chiến tranh cuối cùng.
Nàng ngã lưng xuống
sàn cho đỡ mỏi lưng, không bận tâm tư thế nằm ngữa với đầu gối gập 90 độ, thả
đôi chân thòng xuống nước đung đưa, là một tư thế khêu gợi. Năm Rô liếc nhanh một
cái từ chỗ gập đầu gối lên đến bụng nàng. Anh bị rạo rực nhưng cố trấn áp, hướng
đôi mắt vào mặt nước tối thui lung linh những vệt sáng mơ hồ. Năm Rô nghe nói những
Kẻ Đàng Trên thỉnh thoảng rời trăng bong bóng xuống mặt đất. Cả một tuổi thơ ngồi
bó gối nhìn trời, Năm Rô đã ao ước được bay lên cõi trăng bong bóng, hay gặp một
Kẻ Đàng Trên giáng trần. Tưởng là mộng hoang đường, mà lại thành sự thật: hôm
nay anh gặp nàng.
Hồi nàng đôi tám đôi chín, tuổi mộng mơ, nàng cũng
đã nghe nói và mơ tưởng đến thế giới bong bóng trên trời: một thế giới tuyệt hảo
trong vũ trụ với điều kiện sống lý tưởng, hoàn toàn cách ly, thực sự an toàn,
không bị ảnh hưởng bởi những biến đổi môi trường trên mặt đất, không lo bọn
cùng dân nổi loạn hay chính quyền đánh thuế, vĩnh viễn bay quanh trái đất như mặt
trăng, hay viễn du trong vũ trụ như những ngôi sao. Con người thoát ra khỏi số
phận con người, thành Tiên, Phật hay Thánh, không vướng bận những vớ vẩn trần tục
nữa. Họ không phải thức dậy đúng giờ mỗi ngày như nàng, đứng máy dưới sự giám
sát của AI, bọn trí tuệ nhân tạo. Khi nàng đủ trưởng thành để hiểu ra sự thay đổi
vị trí của mình trong trật tự xã hội nàng đang sống là mộng hoang đường, nàng
chọn lối thoát thời gian.
Với thân hình mảnh
dẻ mềm mại chứ không sần xừ thô rám, với hàm răng trắng nhỏ đều chứ không to
bén và vàng như rỉ sét của Năm Rô, bỗng nhiên hiện ra, chắc chắn nàng là một Kẻ
Đàng Trên. Năm Rô từng nghe kể chuyện nàng Giáng Kiều thuộc cõi tiên đã xuống
trần dan díu với Tú Uyên, chẳng những chăm sóc cơm nước áo quần cho Tú Uyên,
còn sanh con trai cho chàng, hóa phép ra lâu đài lộng lẫy để chàng ăn chơi thỏa
chí, có lúc nàng biến mất vì giận hờn nhưng vẫn trở lại vì yêu thương, cuối
cùng nàng dạy chồng phép tu để cùng lên tiên sống đời bất tử. Tiên ở thượng giới,
tức là Kẻ Đàng Trên. Năm Rô liếc ngang một cái nữa, rộn rả trong lòng khi thấy
nàng vẫn đang nằm bên cạnh ngắm trăng bong bóng. Nàng không chợt biến đi như chợt
hiện. Năm Rô khấp khởi mừng. Hẳn nàng muốn ở lại gieo duyên trần.
Năm Rô là kẻ thừa kế chính thức những núi non hùng
vĩ, những đại dương thăm thẳm, những bình nguyên mênh mông, chưa kể những hồ nước,
sa mạc, rừng và sông suối nhiều đến nỗi không đủ tính từ miêu tả để kèm theo.
Nhưng Năm Rô không có ý thức sở hữu. Và thực ra mọi thứ trên mặt đất vẫn thuộc
về những Kẻ Đàng Trên. Họ đã thiết lập những luật lệ để bảo vệ quyền tư hữu đối
với rừng núi sông biển và tất cả đất đai trên trái đất ngay cả khi họ bỏ mặc mọi
thứ mà ra đi. Khi trái đất dần hồi sinh Kẻ Đàng Trên rục rịch thăm dò những khả
năng khai thác, có thể trước tiên là ngành du lịch.
Dè dặt nằm xuống
bên cạnh nàng, Năm Rô bắt chéo hai cánh tay kê dưới cổ, ngữa mặt nhìn bầu trời
đêm lấp lánh những trăng bong bóng. Anh nói mình đã lớn lên dưới bầu trời lung
linh này, từng được nghe kể chuyện Chú Cuội Hằng Nga và Bích Câu Kỳ Ngộ. Anh đã
trải qua hàng ngàn đêm nằm dài trên sàn nước này mơ tưởng một ngày như hôm nay.
Hồi còn nhỏ, anh được dỗ rằng nếu anh ngoan ngoãn thiện lương anh sẽ gặp Tiên.
Anh tin vậy. Và chẳng phải có tin là có xảy ra sao? Nàng Giáng Kiều của anh đang
nằm ngay bên cạnh anh đây.
Sắp đặt xong tình huống cho đôi trai gái gặp gỡ, tôi
cảm thấy khoan khoái vô cùng. Tôi rời bàn viết, đi qua đi lại đi lòng vòng,
nghĩ xem câu chuyện sẽ tiếp theo như thế nào.
Tôi xạo có cơ sở. Vào đầu thế kỷ hai mươi mốt trình độ kỷ thuật đã có thể
đưa đón người ra vào không gian an toàn, đã có những người sống liên tục nhiều
ngày trong các trạm không gian. Người ta cũng chế tạo được những vật liệu siêu
bền, siêu lọc không khí, siêu cách nhiệt và bức xạ. Mà lại dễ dàng sản xuất bằng
in 3D. Ngay thời tôi đang sống, việc phóng những vệ tinh và siêu vệ tinh không
được coi là tin nóng nữa, thậm chí còn được cố tình lờ đi, coi như chuyện bình
thường, không cần thông báo. Vài thập niên sau, thời nhân vật của tôi lớn lên,
bầu trời đã xuất hiện những vầng trăng lạ ai cũng biết là gì.
Nàng nằm ngữa
trên sàn ngắm bầu trời lung linh những bong bóng đủ màu nhớ những giấc mơ tuổi
thơ. Lúc đó nàng ở đâu nhỉ? Làng trẻ mồ côi Yêu Thương, làng giáo dục thiếu
niên Hy Vọng, hay làng chuẩn bị cho thanh niên vào đời Hạnh Phúc? Nàng là kẻ sống
sót sau khi cha mẹ đã chết trong trận dịch vì không đủ điều kiện sống chung với
virus. Nàng lớn lên giữa hàng ngàn kẻ cùng số phận. Những cô bạn cùng trang lứa đó đều có chung giấc
mơ về một cuộc kỳ ngộ với Boss, kẻ khởi nghiệp vĩ đại bằng tiền của cha mẹ, cùng
Boss rơi vào thung lũng tình yêu, rong chơi và ân ái giữa ngọc ngà nhung lụa,
sanh ra những đứa trẻ như thiên thần, tạo thành một gia đình đời đời hạnh phúc,
vĩnh viễn thoát khỏi khu công nghệ cao nơi họ làm việc tỉ mỉ chính xác như máy,
để tạo ra những rô bô có trí tuệ nhân tạo và cảm xúc tinh tế như con người. Tuy
nhiên, lúc không mộng mơ nàng thấy cơ hội được chọn tham gia chương trình du
hành thời gian, tuy chỉ có một phần triệu trúng tuyển, vẫn nhiều cơ may hơn
ngáng chân Boss để chàng ngã vào lòng mình.
Khổ nhứt là viết truyện ngắn
tới hồi kết. Cái kết phải bất ngờ. Nhưng làm sao bất ngờ khi tôi đã đặt hai người
đó nằm cạnh nhau? Cả hai có vẻ cùng một ước mơ và đang cùng nhìn về một hướng. Nhưng
nàng chỉ là một gián điệp của bọn tư bản phóng vào tương lai để do thám. Sách dạy
thành công ghi rõ là thấy trước, ra tay trước, chiếm ưu thế, ắt đắc lợi. Chỉ cần
sống trước nửa phút, thấy hột xí ngầu lật mặt nào lên, là thắng cả ván bài. Biết
trước biến động thị trường chứng khoán một hai tuần thì trở thành tỷ phú không
cần mơ. Nàng đã được cho biết mục đích cuộc du hành thời gian. Họ nói đó là một
cuộc thí nghiệm vĩ đại, có ý nghĩa thay đổi lịch sử, vì biết được tương lai,
con người sẽ sửa sang chính sách, thay đổi cách sống, tránh tai họa có thể
tránh được. Nàng nghe vậy biết vậy.
Nàng nhắm mắt hé môi, thở nhanh, dường như trái tim
bị gì đó không ổn. Không biết những siêu chip được cấy khắp cơ thể nàng có đang
thực hiện chức năng của chúng? Chúng có tiếp tục hoạt động sau khi thân xác
nàng rã mục? Những thông tin nào được truyền về thời hiện tại, tức là quá khứ
ngay khi nàng vừa thoát ra? Nàng còn bao nhiêu thời gian để hoàn thành sứ mệnh?
Con người khi tiến vào vũ trụ chắc chắn họ vẫn cài
đặt khắp nơi những thiết bị để tiếp tục theo dõi tình trạng biển dâu và sự tiến
hóa của các sinh vật hoang dã còn lại trên trái đất. Họ quan sát những con người
như Năm Rô tương tự như con người ở thế
kỷ 20 nghiên cứu loài tinh tinh. Năm Rô cũng như anh em cha mẹ ông bà mình, được
truyền dạy, hay cài đặt, niềm tin là Kẻ Đàng Trên thuộc loài cao siêu hơn hẳn
con người, có quyền năng phi phàm, kiểm soát và sắp đặt mọi việc ở trần
gian. Năm Rô tin là ước mơ lên cõi tiên,
thượng giới, thiên đàng hay đâu đó trong vũ trụ là chính đáng và có thể đạt được.
Anh thậm chí còn nghĩ là người ngoan ắt được quyền hưởng cuộc sống đời đời hạnh
phúc trong các bong bóng. Anh không biết là ngay cả bong bóng cũng không được tạo
ra như nhau. Anh tự suy diễn rằng nàng có thể là tiên mắc đọa phải giáng trần một
thời gian. Hoặc nàng là một Kẻ Đàng Trên lãng mạn muốn đem đến cho anh một cuộc
tình. Có thể ngắn ngủi và bí mật. Nhưng nếu anh là kẻ được chọn, thì tại sao không
nhận ngay thử thách này, cơ hội này?
Năm Rô nhỗm nửa người dậy, chồm sang nàng, bộ ngực
vạm vỡ phập phồng, líu lưỡi thốt ra lời tỏ tình tha thiết chân thành: “Em là
nàng Tiên trong mộng của anh. Anh yêu em. Hãy là vợ anh.” Nàng không nhìn vào mắt
anh, không phì cười hay phát khóc. Cũng không ngạc nhiên. Nàng nói: “Tôi hai
trăm tuổi rồi cưng à.”