lá chín

Hồi xưa mình có viết một truyện ngắn, đặt tựa là Mùa Lá Chín, gởi đăng báo. Khi báo đăng mình thấy toàn văn truyện không thay đổi gì cả, chỉ riêng cái tựa to chần dần giữa trang báo là bị đổi thành Mùa Lúa Chín. Mình khiếu nại, người biên tập nói ấy là lỗi của người trình bày - người trình bày thường không đọc (kỹ) nội dung, trong trường hợp này thì không đọc kỹ cả tựa bài, ba chớp ba nháng sửa tựa truyện theo khuôn sáo đinh ninh trong đầu - 'mùa lúa chín' , chứ có nghe nói lá chín bao giờ.
Không chỉ tức vì sự sáng tạo của mình bị vô hiệu hóa - người ta đã cố tình đặt tựa là mùa LÁ chín, để thi vị hóa, để lạ, để gây tò mò, để độc đáo. 'Mùa lúa chín' thì người đọc liên tưởng ngay đến đề tài nông nghiệp, hợp tác xã hay vụ mùa bội thu gì đó, ai thèm đọc truyện nữa. Nhưng không đọc có lẽ tốt hơn. Vì đọc hết truyện sẽ ngớ ra: Cái truyện có dính dáng gì tới lúa đâu?
Truyện đó, viết đâu mười mấy năm trước, khi mình về quê nhận ra quá trình tư bản hóa, tập hợp đất đai, đang bắt đầu. Lá trong truyện là lá cây cao su. Mỗi năm cây cao su thay lá một lần, trước khi rụng lá đổi màu đỏ. Cả khu rừng cao su đổi màu cùng lúc, đỏ rực. Thay vì nhìn chiếc lá đổi màu là lá úa, lá khô, lá chết, mình lãng mạn nói là lá chín.
Chiều nay đi qua rừng, lá cây thích đang chín:

Bài đăng phổ biến từ blog này

Vượt qua cơn sốc

Giữa hai hàng cây sồi già cao và rậm, hình như ai cũng tự động giảm tốc độ, bước thong thả. Ở khoảng giữa con đường lát gạch thẻ đã mòn và ngã màu đỏ sậm, hai người đàn ông khoác áo com-lê sóng bước, dường như nói chuyện với nhau, nhưng chẳng nhìn nhau, người nào cũng cúi mặt nhìn trước mũi giày của mình, như thể canh chừng viên gạch nào đó đột ngột trồi lên, vấp chân họ cho té chơi. Không thể để mất thể diện như vậy. Tác phong mô phạm, họ rõ là giáo sư. Bọn sinh viên thì nhìn là biết ngay: người nào cũng đeo một cái ba lô xề xệ trên lưng, có người còn cột lòng thòng ngang hông một cái áo khoác mỏng, vì trời đã chớm thu, buổi sáng hơi nhuốm lạnh, nhưng trưa vẫn ấm áp. Cuối con đường có một cô gái nhỏ, cũng đeo ba lô (to quá so với thân hình nhỏ nhắn), cũng cột áo khoác ngang hông (lòng thòng vì mới bắt chước). Gương mặt tròn, da ngâm ngâm, tóc đen chấm vai, trông như một cô bé mười bốn tuổi. Nhưng thực ra cô bé đã mười tám, được tuyển thẳng từ một trường trung học ở Miến điện vào trườ
Đọc thêm

Ma không chồng

Hình ảnh
Nhân vật chính trong truyện Kiều là một sản phẩm hoàn mỹ của trí tưởng tượng đàn ông Nho giáo. Nàng đẹp theo kiểu “ Mai cốt cách tuyết tinh thần” , tài theo kiểu “ Pha nghề thi họa đủ mùi ca ngâm” . Sau   khi miêu tả và ca ngợi tài sắc của nàng như   một siêu mỹ nhân với thiên tài xuất chúng, tác giả kết thúc phần giới thiệu nhân vật rằng “ Xuân xanh xấp xỉ tới tuần cập kê” , nghĩa là nàng sắp tới tuổi lấy chồng.   Ừ, thì lấy chồng. Trong xã hội xưa, con gái sinh ra nuôi lớn lên là để gả chồng, chuốt trau tài sắc là để xứng đáng với trang nam tử sẽ là đấng ông chồng tương lai. Cho đến bây giờ vẫn còn những người con gái được nuôi dạy, và tự dạy mình, sao cho hấp dẫn đàn ông, sao cho lấy được tấm chồng phú quí,   rồi dù tấm chồng thế nào cũng phải làm sao cho giữ được chồng. Diễn biến truyện Kiều là những lãng mạn, đau đớn, tủi nhục, và tuyệt vọng của một người đàn bà cố gắng tìm cho mình một người chồng. Có chồng để thân thể người đàn bà chỉ làm một chức năng tự nhiên là sinh đ
Đọc thêm

2222

Hình ảnh
  (Truyện ngắn của Lý Lan)                                             Tôi vẫn loanh quanh ở quê ngoại, trong một ngôi nhà nhỏ chung quanh có chút cỏ cây. Bên kia mấy thước vườn xanh là những dãy nhà trọ và xóm mới của công nhân ngoài tỉnh, bệnh dịch hoành hành. Suốt mấy tháng không thể đi đâu, tôi viết qua ngày. Tôi chọn viết truyện khoa học giả tưởng để tha hồ tưởng tượng, đồng thời xác nhận ngay từ đầu chuyện là xạo. Chứ kiến thức khoa học của tôi chỉ đại khái là trái đất có trọng lực nên mọi vật rơi xuống theo chiều thẳng đứng, còn chiều của thời gian được qui ước đi tới theo hướng mũi tên nằm ngang. Nhân vật của tôi được cảnh báo là nàng có thể du hành thời gian, nhưng tấm vé chỉ có một chiều. Nàng có thể vượt hai trăm năm, đến thế giới tương lai, không bao giờ trở lại hiện tại. Thực ra du hành vào tương lai không là giả tưởng. Khi người ta phóng tàu vào không gian, họ cũng đã phóng tàu vào thời gian, chỉ không công khai, còn ít nhiều lỗi kỷ thuật.   Chiếc đồng hồ được c
Đọc thêm