Một trăm cách để đời vui hơn
Theo kinh nghiệm của
riêng tôi thì viết giản dị khó hơn viết
phức tạp. Sống giản dị cũng khó hơn sống
phức tạp. Thí dụ yêu nói yêu, ghét nói
ghét, là điều giản dị, nhưng có dễ gì hành xử như vậy trên cõi đời này? Cho nên
người đời phức tạp, thấy vậy mà không phải vậy, nói không có khi là có, có khi
là không, có khi không không có có, chẳng biết đâu mà lường.
Hồi trẻ tôi hay làm cho đời phức tạp, sợ giản dị thì tẻ nhạt,
tầm thường. Chẳng hạn, đồng phục nữ sinh là áo dài trắng, quá giản dị! Nhưng nội
qui trường tôi học ngày xưa rất nghiêm
khắc, qui định áo dài phải có cổ, vạt áo phải dài quá gối, lại còn phải mặc áo
lót. Để tạo sự khác biệt chỉ còn cách phức tạp hóa mái tóc, nón, giày. Đủ kiểu
nhé. Nào là tóc cắt ba tầng, guốc quai
hippi, cộng thêm các thứ vòng hạt đeo cổ tay cổ chân bằng nhựa đủ màu, đủ hình dạng, kêu xủng xoẻng
theo từng cử động. Nhà trường bèn bổ sung Qui địnhn giày không cao quá năm
phân, có quai hậu, không được mang dép lê, không được trang điểm, nhổ lông mày…
Các cô giám thị đầu giờ đứng ngay cổng trường đón nữ sinh, săm soi từng em, khiến cho việc chuẩn bị đi học, riêng cái hình thức thôi, cũng đã phức tạp. Phải
làm sao qua được mắt các cô giám thị, lách được nội qui nhà trường, mà không “y
khuôn” tầm thường tẻ nhạt.
Tới hồi già, tôi thấy
đời phức tạp quá, chỉ mong sống giản dị. Mới thấy khó làm sao! Nghe nói: sông
núi dễ dời, bản tánh người ta khó sửa.
Tôi nghiệm rằng thói quen là thứ người ta tích lũy theo năm tháng, có thể thay
đổi, chỉ có điều càng lớn tuổi, thói quen trở nên thâm căn cố đế, nhặp nhằng với
“bản tính” và người ta không muốn sửa mình nữa. Những thói quen rườm rà khiến
cuộc sống phức tạp, cuộc sống phức tạp triệt tiêu hạnh phúc. Nhưng nhiều người
tưởng rằng phải phức tạp mới phù hợp với đời sống hiện đại, mới ra tầng lớp
trung lưu, thượng lưu. Chỉ có ông đồ nghèo (mạt) ngày xưa mới dùng một tấm vải
cho mọi việc: bận làm quần, khoác làm áo, đắp làm chăn, cuộn lại kê đầu làm gối,
trải ra làm chiếu nằm, gói đồ cột góc chéo lại thành tay nải đeo vai. Thử vô buồng
tắm nhà trung lưu hiện đại coi: trung bình có năm thứ khăn: cạnh chậu rửa mặt
và rửa tay có khăn lau tay và khăn lau mặt riêng. Cạnh bồn tắm có khăn lông to
để lau mình, khăn lông vừa để trùm tóc, khăn vuông để nhúng nước lau mình. Ấy
là chỉ mới nói về khăn.
Chưa nói tới các loại xà bông, dầu kem tắm gội, các thứ nước
hoa…, mỗi thứ có từ nửa tá đến một chục loại, để lủ khủ, vừa trang trí vừa đáp ứng
những nhu cầu khác nhau của chủ nhân. Một số
những thứ đó được mua khi đi shopping, gặp lúc khuyến mãi, có khi được tặng.
Người hiện đại nghĩ mình thuộc đẳng cấp cao thì phải dùng hàng cao cấp. Xây một
ngôi nhà nguy nga thì phải có nội thất sang trọng, không thể thiếu cái bar chẳng
hạn. Mà có cái bar thì phải có kho rượu. Tất nhiên phải có người uống rượu. Do
đó phải có bạn bè hợp gu, phải mở tiệc tùng, phải lựa chọn khách mời, phải cân
nhắc các quan hệ giao tế xã hội, phải … Trời, không thể nào kể hết những phức tạp
cuộc đời một khi đã dấn vào. Thoát ra bằng cách nào?
May mà tôi chưa đạt tới
“đẳng cấp” đó. Cuộc sống cũng đã hơi hơi phức tạp. Cho nên bây giờ tôi tập sống giản dị vì lợi ích sức khỏe tinh
thần lẫn thể chất. Chẳng hạn ngừng đi đến phòng tập thể dục, khỏi hít thở mùi mồ
hôi của những người cùng tập. Thời giờ đó
tôi xách giỏ đi chợ mỗi ngày, vận động còn khỏe hơn tập thể dục trên
máy, lại được ăn rau trái tươi, mua mới ăn liền, khỏi để tủ lạnh. Dẹp bỏ được
cái tủ lạnh, chẳng những đỡ tốn điện mà còn đỡ tốn tiền mua đồ ăn quá nhiều, rồi
phải ăn đồ cũ đồ đông lạnh chẳng ngon lành gì cả. Bỏ được cả thói quen bước vào
bếp là mở tủ lạnh lấy lon bia hay lon nước ngọt. Uống nước trà hay nước chín để
nguội dần dần thấy ngon hơn các thứ nước pha đường, hương liệu và màu nhân tạo,
nhưng quan trọng là giảm được nguy cơ mắc bệnh ung thư!
Hồi trước mỗi lần đi đám cưới một đứa bạn là tôi sắm một bộ đồ mới, vì e là những người đã
gặp mình trong đám cưới của đứa bạn khác sẽ nhận ra bộ cánh mình đã mặc lần trước.
Nhưng lý do tôi viện ra thường là áo cũ
mặc không vừa nữa. Chẳng bao lâu, áo quần đầy một tủ, rồi hai, ba tủ. Nhà cửa
đâm chật chội, vì đâu phải chỉ riêng tủ áo phình lên, nhân đôi nhân ba. Cái gì
cũng ít nhất vài ba kiểu, ví, giày, nón, kiếng mát… khiến mỗi lần đi đâu lại mất
thì giờ cân nhắc đắn đo lựa chọn. Đồ đạc linh tinh lủ khủ đầy nhà khiến tôi nảy lòng mong muốn có một ngôi nhà lớn
hơn, có chỗ trưng bày những thứ đồ lưu niệm mình đã kỳ công tha về từ những
chuyến đi du lịch, hành hương, công tác. Muốn có nhà lớn thì đầu óc suy nghĩ
tính toán cách kiếm tiền, thân đã nhọc, tâm bất an, suýt đột quị.
Bây giờ tôi đã dọn
nhà, nhưng căn nhà bây giờ nhỏ hơn, buộc lòng
tôi phải bỏ đi nhiều thứ không thể tìm được chỗ để. Tôi quyết định mỗi ngày dứt khoát bỏ đi một
thứ gì đó. Một thứ, một món, một vật thôi, dù nhỏ. Hóa ra, một “thứ” gì đó thường
gắn với một thói quen nào đó. Vứt cây
son chẳng hạn, là bỏ thói quen tô môi mỗi khi ra đường, ban đầu hơi mất tự tin,
nghĩ môi mình nhợt nhạt như miếng thịt bò tái trong tô phở, nhưng rồi thoải mái
dần, ăn uống nói năng thoải mái, và thấy gương mặt không trang điểm của mình vẫn
tươi tắn tự nhiên. Tôi nhận ra đời vui
hơn khi mình sống giản dị. Và có cả trăm cách làm cho cuộc đời này bớt phức tạp
đi. Bắt đầu bằng cách vứt bỏ một cái gì đó.
Lý Lan