Sên sến con ốc sên
Chuyện kể rằng ở giữa một khu vườn nọ có một ngôi nhà nhỏ,
và trong ngôi nhà nhỏ có một bà già đang ngồi bên bếp lửa lúc chiều hôm. Bà bỗng
nghe có tiếng gõ cửa. Lật đật bà (lụm cụm) đi tới cánh cửa và mở ra. Không có
ai cả. Bà nhìn quanh quất một hồi cũng không thấy ai. Nên bà tính đóng cửa lại.
Lúc đó bà chợt thấy một con ốc sên đang ì ạch bò qua ngưỡng cửa. Bà bèn cúi xuống
lượm con ốc sên quăng nó ra vườn. Đâu mé bờ ao. Mười năm sau, cũng đang ngồi
trong bếp, bà lại nghe tiếng gõ cửa. Lụm cụm bà đứng lên, lật đật đi mở cửa.
Cũng không có ai. Bà lại nhìn quanh quất rồi tính đóng cửa lại. Thì thấy con ốc
sên trên ngưỡng cửa. Nó đang ngước nhìn bà với ánh mắt oán trách và cất tiếng
càm ràm: “Sao bà ác dữ vậy?”
Nếu đọc tới đây bạn thắc mắc “Thế nghĩa là thế nào?” tôi xin diễn giải câu nói của con ốc sên như
vầy: “Bà quăng tui ra tuốt bờ ao, khiến tui phải từ đó bò trở lại đây mệt muốt
đứt hơi!” Để khỏi có ai phải chau mày suy nghĩ, tôi viết huỵch toẹt ra cho rồi:
Chuyện này giễu theo phương pháp thậm xưng cái sự chậm rì (hay đức tánh lì lì,
kiên trì, gì gì cũng tì tì vượt qua) của con ốc sên. Nói theo ngôn ngữ “sát thủ
đầu mưng mủ” thì “Sên sến con ốc sên”. (Đừng bảo tôi giải thích nữa.)
Sáng nay, sau cơn mưa xuân đầu hôm ướt át, tôi thức dậy vén rèm cửa sổ nhìn ra vườn rau
mới trồng đám cải xà lách non. Ôi cải xuân mơn mởn. Mỗi cây chỉ mới có ba bốn
lá, mỗi lá mỏng te chỉ mới dài cở ngón tay út. Vậy mà con sên to bằng ngón tay
giữa mập lù. Sên là bà con nghèo của con ốc, không có tới cái vỏ làm nhà để
cõng theo. Nó đang tì tì nhâm nhi ba lá cải. Lập tức tôi thay áo ngủ bằng bộ đồ bảo hộ lao động,
đeo găng tay cao su, cầm cây kéo lăm lăm, mặt hầm hầm mở cửa bước ra vườn với
thái độ: “Cho mày biết tay tao!”
Nhưng con sên đã biến mất. (Đám cải thì thôi, nói là thừa.) Tôi sục sạo chung quanh vạt đất trồng rau, xới
cả đất lên, vẫn không tìm thấy kẻ phạm tội phá hoại mầm non. Ừ thì mày thoát được
phen này, nhưng bà sẽ lên kế hoạch diệt sên đến tận cùng cây số cho mà coi. Sên
nói cho cùng không thuộc loại “thú cưng” mà bọn ăn no rửng mở có luật bảo vệ.
Diệt sên, cho tới nay, hình như chưa bị kết tội tàn ác với thú vật như đánh con
sóc, bẫy con chồn, ví con nai. Mà ai làm vườn ở xứ Bellingham này mới biết thâm
thù lũ sóc ngày đêm đào bới trong vườn, làm bật gốc cây mới trồng, đậu mới nảy
mầm, lại chạy rần rần trên những nhánh cây vừa đơm hoa kết trái khiến cành gảy
hoa trái rụng tơi bời. Bọn nai còn là nguy cơ gây sốc, có thể khiến mình chết
vì đau tim, khi một sớm mai đẹp trời ra vườn thấy một bãi chiến trường tan
hoang. Sao con nai thơ thẩn hiền lành vậy mà … Đừng hỏi kẻo tôi nổi điên.
Cách đây gần một năm có một ông Việt Nam ở Canada bị hàng
xóm kêu cảnh sát tới bắt về tội đánh lũ chồn hôi (raccoon) lẻn vào phá hoại vườn
của ổng. Bài báo trên CityNews Toronto ngày
1 tháng 6, 2011 có tựa “Người bị buộc tội
đánh đập gia đình chồn hôi” gây một tranh cải sôi nổi trong phần độc giả bình
luận trên trang web, đồng thời chia rẻ cộng đồng dân cư địa phương. CityNews
Toronto bèn đăng một bài nữa vào 3 ngày sau (do tác giả khác viết) với tựa: “Biểu tình chống-chồn-hôi
ở Toronto”, tường thuật rằng một nhóm
người đã biểu tình để ủng hộ ông Nguyen, tỏ ra thông cảm hành động của ông vì
chồn hôi đã trở thành một phiền toái không chịu được ở xứ đó. Trong khi một nhóm khác dựng biểu ngữ phản đối sự hành hạ thú vật và phân
phát những tờ truyền đơn đòi gia đình ông Nguyen dọn đi chỗ khác. Lý luận của nhóm bênh chồn hôi là độc ác với
thú vật sẽ dẫn tới độc ác với con người.
Khi đọc tin này tôi
nghĩ ngay rằng hàng xóm bênh chồn hôi của ông Nguyen chỉ mượn cớ đó để đuổi
ông, nguyên nhân thực là kỳ thị chủng tộc.
Nhưng kỳ thị chủng tộc là vấn đề “nhạy cảm” ở xứ Bắc Mỹ. Khi cậu bé da đen 17
tuổi Trayvon Martin ở bang Florida bị bắn
chết và thủ phạm George Zimmerman được cảnh sát thả ra vì y cho rằng y giết người
để tự vệ, dư luận Mỹ cũng chia làm 2 phe: Phe đòi công lý cho Trayvon cho rằng
cách hành xử của Zimmerman và cảnh sát địa phương là kỳ thị
chủng tộc. Phe bênh Zimmerrman cho rằng hành động “tự vệ” của Zimmerman là đúng
theo luật “Stand Your Ground”. Luật chống
cự khi bị tấn công và giết người nếu cần để tự vệ. 45 ngày sau khi dân Mỹ biểu
tình rần rần và truyền thông Mỹ cải nhau nhặng xị, Zimmerman đã bị tạm giam để
chờ tòa xử.
Ủa, đang nói chuyện ốc
sên mà. Tôi rất yên chí sên là côn trùng
gây hại, tiếng Mỹ là pest, chứ hổng phải pet (thú cưng), giết sên không mắc tội
animal abuse, hành hạ thú vật, vì rõ ràng sên không phải thú vật. Để chắc ăn,
tôi tham khảo sách vỡ trước khi hành động. Thư viện thành phố có một cuốn sách tựa là “The Secret World of
Slugs and Snails”, Thế giới bí mật của sên và ốc. Tôi rinh về đọc. Câu chuyện con ốc sên bò 10
năm một khoảng đường xa cỡ tầm ném của một bà già là lượm từ sách này ra. Nói chung cuốn sách viết vui lắm. Như chuyện
ông nọ ở Ang lê quyết diệt sên, đã bắt được 10.000 con sên trong một năm. Ông bắt
liên tiếp 5 năm với hy vọng diệt tiệt chúng. Năm thứ 2 ông cũng bắt được cỡ
10.000 con, năm thứ 3 cũng cỡ đó, năm thứ tư thứ 5 cũng vẫn tròm trèm 10.000
con sên, chứ hổng giảm chút nào, hứa hẹn rằng ông có tiếp tục bắt 10.000 năm nữa
thì cũng vậy thôi. Ông bèn thua. Chuyển
sang phương hướng chung sống hòa bình với ốc sên.
Tôi nghĩ mình kiên nhẫn
hơn, và có thể khôn hơn ông Ăng lê đó trong cách diệt sên. Tôi chỉ thắc mắc là diệt sên có vô tình vi phạm
luật pháp văn minh của xứ sở phát triển tiên tiến (trong khi mình rõ ràng là di
dân từ xứ đang phát triển chưa tới đâu). Ông Ăng lê nọ đã diệt tổng cộng 50.000
sên mà không có vẻ bị truy tố. Hẳn nhiên ổng da trắng và vườn của ổng ở bên
Anh. Nên tôi cứ đọc hết cuốn sách để liệu
hồn. Đoạn cuối sách viết là người ta tìm thấy trong những lâu đài trung cổ
hoang phế ở công hòa Séc 110 loài sên, trong đó có 1 loài đang bị nguy cơ diệt
chủng rất lớn, 7 loài có nguy cơ diệt chủng,
và 16 loài dễ bị diệt chủng, theo Danh sách Đỏ của Liên hiệp quốc tế Bảo toàn
Thiên nhiên ở cộng hòa Séc.
Hú hồn. Trong khi chưa chắc chắn mấy con sên trong vườn mình
có nằm trong cái danh sách đỏ hay không,
tôi khoan khoan làm gì chúng. Tốt nhứt bây giờ cứ đi mua một khẩu súng về
đeo kè kè bên hông, vì tiểu bang Washington này cũng có luật “Stand your
ground.”
Lý Lan
